Fyodor Mixaylovich Dostoyevskiy (Фёдор Михайлович Достоевский, Ѳедоръ Михайловичъ Достоевскій; 30-oktabr (11-noyabr) 1821, Moskva, Rossiya Imperiyasi — 28-yanvar (9-fevral) 1881, Sankt Peterburg, Rossiya Imperiyasi) — eng buyuk rus yozuvchilaridan biri.

Dostoyevskiy Fyodor Mixaylovich [1821.30.10(11.11), Moskva — 1881.28.1 (9.2), Sankt-Peterburg] — rus yozuvchisi. Ijodiy faoliyati 1844 yilda boshlangan. Birinchi romani — "Bechora odamlar"da (1846) xoʻrlangan, ijtimoiy adolatsizlikka duchor boʻlgan "kichkina odamlar"ning qismati hikoya qilingan. "Qiyofadosh" (1846), "Oq tunlar" (1848) qissalari ham ijtimoiy mavzuda. N. Dobrolyubov, V. Belinskiy kabi demokrat ziyolilarning inqilobiy gʻoyalariga mahliyo boʻlib qolgan D. 1847 yildan rus inqilobchisi va xayoliy sotsialisti M.V. Petrashevskiy toʻgaragiga faol qatnashib, xayoliy sotsializm gʻoyasini qoʻllab-quvvatlaydi. Mazkur toʻgarakda qatnashib, mavjud davlat tuzumini kuch ishlatib oʻzgartirishga harakat qilgani uchun D. oʻlim jazosiga xukm qilinadi (1849). Nufuzli davlat va jamoat arboblarining aralashuvidan soʻng , podsho Aleksandr II oʻlim jazosini 4 yillik katorga surguni bilan almashtiradi. Yozuvchi Omsk katorga qamoqxonasida (1850—54) va Semipalatinskda intizomiy harbiy xizmatda boʻldi (1854—59). 1859 yildan Peterburgda Uzoq muddatli tutqunlik va surgun D. ijodida oʻz ifodasini topadi, tushkunlik ustuvor mavzuga aylanadi. "Stepanchikov qishlogʻi va uning axoliyey" (1859), "Xoʻrlanganlar va haqoratlanganlar" (1861), "Oʻlik xonadondan maktublar" (1861—62) asarlari jaholat botqogʻiga botib, insoniy qiyofasini yoʻqotgan ruslar hayotiga bagʻishlangan.

D. M.M. Dostoyevskiy (akasi) bilan hamkorlikda "Vremya" (1861—63), "Epoxa" (1864—65) jur.larini nashr etadi. Bularda Rossiyadagi krepostnoylik tartibi, aslzoda (dvoryan) larning maʼnaviyaxloqiy tubanligi, mehnatkashlar shafqatsiz ekspluatatsiya qilinishini fosh etishdan tashqari, millatchilik, buyuk davlatchilik (shovinizm) gʻoyalari, xususan, chor Rossiyasi tomonidan Turkistonning zabt etilishi targʻib qilinadi. "Biz Yevropaga bostirib borsak, ular bizni varvarlar sifatida qarshi oladi, Osiyoda esa bizni madaniyatli millat kabi kutib olishadi", deb, Kaufman, Skobelev singari harbiylar Turkistonni bosib olishga daʼvat etiladi.

"Jinoyat va jazo" (1866), "Telba" (1868) romanlarida rus xalqining maʼnaviy muammolari badiiy boʻyoqlarda yaqqol aks ettirilgan. "Jinlar" (1871—72), "Oʻsmir" (1875) romanlarida esa rus "oqsuyaklari" tabaqasi, amaldorlari orasida maʼnaviy qashshoqlik, amalparastlik, ochkoʻzlik va xudbinlik kabi illatlar chuqur ildiz otgani koʻrsatilgan, ichki-milliy muammolarni boshqa bir xalq hisobiga hal etib boʻlmasligi eʼtirof etilgan. "Ogʻa-ini Karamazovlar" (1879—80) romanida jamiyat va shaxs oʻrtasidagi chuqur ziddiyat, ruhiy inqiroz va fojia oʻz ifodasini topgan.