O‘tgan asr boshlarida yangi tuzum maktablarining tashkil etilishi nafaqat davr farzandlarining, balki millat bolalarining ma’naviyatida tub burilishi yasadi, desak xato bo‘lmaydi. Zamon ma’rifatparvarlari o‘quvchilar uchun qator darsliklar yaratishdi, risolalar chop etishdi, gazeta va jurnallar ochishdi. Bugungi o‘quvchilar aynan o‘sha maqolalarni, asarlarni, kitoblarni qayta-qayta o‘qishi lozim, chunki ustozlarimizni, borihgki ustozlarimizning ustozlarini ma’rifatga chorlagan, ilmga oshno qilgan, ziyoli qilgan asarlar bugungi davr uchun ham qadrli, ham zarur.
Mazkur kitobda XX asr boshlaridagi adabiyot – ilm va chin insoniylikka chorlovchi asarlar jamlandi.

1. Mahmudxo‘ja Behbudiy
2. Yoshlarga bag‘ishlangan maqolalar
3. Yoshlarg‘a murojaat
4. Muhtaram yoshlarg‘a murojaat
5. Asarlaridan namunalar
6. Abdurauf Fitrat
7. Najot yo‘li
8. Abdulla Avloniy
9. Turkiy Guliston yoxud axloq
10. Munavvarqori Abdurashidxonov
11. Adib us-soniy
12. Bizni(ng) jaholat – jahli murakkab
13. Abdulla Qodiriy
14. Uloqda (hikoya)
15. Abdulhamid Cho‘lpon
16. Qor qo‘ynida lola (hikoya)