Инсон ҳаётида безлар қанчалар аҳамиятга эга? Улардан қанда й гормонлар ишлаб чиқарилади? Хусусан, қалқонсимон без фаолияти қай даражада кечади? Буқоқ нима? Йод моддасининг роли-чи? Шу каби саволларга ушбу китобда батафсил жавоб беришга ҳаракат қилинган. Китоб кенг китобхон оммасига мўлжаллангандир. Умид қиламизки, бу китоб жавонингиздан муносиб жой олади.
- Ички секреция безлари
- Гормонларнинг ўзига хос хоссалари
- Гормонларнинг таснифи
- Гипоталамо-гипофизар тизим
- Гипоталамуснинг гипофизотроп гормонлари
- Гипофиз гормонлари, уларнинг бошқа эндокрин безлар фаолиятини бошқаришдаги аҳамияти
- Ўсиш гормони
- Бўйдорлик (гигантизм), акромегалия
- Гипофизар миттилик (нанизм)
- Пролактин
- Меланоцитларни стимулловчи гормон
- Гипофизнинг гонадотроп гормонлари
- Қалқонсимон без гормонлари, уларнинг физиологик таъсири
- Қалқонсимон без фаолияти бузилганда организмда кузатиладиган ўзгаришлар
- Қалқонсимон без ёнидаги (паратиреоид) безлар физиологияси
- Паратиреоид безлар фаолияти бузилганда организмда рўй берувчи ўзгаришлар
- Гормон нима
- Гормонларнинг специфик хоссалари
- Ички секреция безларининг функцияларини текшириш усуллари
- Гипофиз ички секрецияси
- Соматотропин
- Ўсиш гормони кам ва ортиқча ишланганда организмда рўй берувчи ўзгаришлар
- Гонадотроп гормонлар
- Тиреотроп гормон (тиреотропин)
- Адренокортикотроп гормон
- Гипофизнинг оралиқ бўлаги
- Гипофизнинг орқа бўлаги
- Гипофиз орқа бўлагининг ички секреция функцияси бузилганда организмда рўй берувчи ўзгаришлар
- Гипофиз орқа бўлагининг гормонлари
- Гипофиз ички секрециясининг бошқарилиши
- Йод нима
- Эндокринологик касалликлар
- Оддий даволар
- Эндемик ва спорадик буқоқ
- Қалқонсимон без касалликлари умумий классификацияси
- Клиникаси ва диагностикаси
- Даволаш
- Диффуз токсик буқоқ
- Операцияга кўрсатмалар ва монелик қиладиган ҳолатлар
- Диффуз токсик буқоқни хирургик даволаш
- Трахеомаляция
- Ҳаво эмболияси
- Жароҳатдан қон кетиши ва гематомалар
- Қалқонсимон без яллиғланишлари
- Хошимото сурункали лимфоматоз тиреоидити
- Ридель сурункали фиброз тиреоидити
- Йод етишмовчилигидан сақланинг
- Маслаҳатлар
- Эндемик буқоқ касаллигига таъсир этувчи ҳудудий омиллар
- Йодга бўлган кунлик эҳтиёж
- Қисқа сатрларда
- Қисқача анатомо-физиологик маълумот
- Йод етишмовчилигининг оғирлик даражалари
- Йод танқис касалликлари патогенези
- Йод танқислик профилактикаси усуллари
- Эндемик буқоқни даволаш
- Хурмо ҳақида
- Шифобахшлик хусусияти
- Балиқ ва хурмоли салат
- Хурмоли мураббо
- Хурмоли компот
- Қуруқ мевалардан мураббо
- Ёнғоқдан мураббо
- Халқ табобатида буқоққа даво чоралари
- Эндокринологик касалликларда
- Касалликларни клиник текшириш усуллари
- Пальпация
- Аускультация
- Перкуссия
- Қандли диабет хусусида икки оғиз сўз
- Лавлаги – ҳар дардга даво
- Қиймали лавлаги
- Зираворли ва сметанали лавлаги
- Қора олхўрили лавлаги
- Хом лавлагидан салат
- Дармондориларга бой
Гипоталамо-гипофизар тизим
Гипофизнинг гландотроп гормонларини ва ўсиш гормонининг қонга ўтишини гипоталамуснинг гипофизотроп соҳаси бошқаради. Бу соҳадаги кичик нейросекретор ҳужайралар гипофизнинг олдинги бўлагидан гормонларнинг синтезланиши ва қонга ўтишини тезлаштирадиган рилизинг-гормонларни (либеринларни) ва бу жараёнларни тормозлайдиган ингибитор омилларни (статинларни) ишлаб чиқаради. Либерин ва статинларни аденогипофизга қон етказади. Юқори гипофизар артерия гипоталамуснинг гипофизотроп соҳасида майда капиллярларга бўлиниб, нейросекретор ҳужайралар атрофида майда тўр ҳосил қилади. Бу капиллярлар тўридан қон оқиб ўтаётганда гипофизотроп гормонлар унга ўтади. Капиллярлар йиғилиб, гипофизнинг портал томирларини ҳосил қилади. Портал томирлардаги қон аденогипофиз ҳужайраларига либерин ва статинларни олиб келади. Аденогипофиз фаолиятини бошқаришда иштирок этадиган олтита рилизинг-гормон ва учта статин маълум.