«Энг қайғули шодлик шоир бўлишдир, қолгани ҳисобмас, ҳатто ўлим ҳам», деган эди буюк испан шоири Федерико Гарсиа Лорка. Ушбу китобга шоирнинг барча асарлар мажмуаси – «Шеърлар китоби»дан намуналар, «Канте хондо достони», «Биринчи қўшиқлар» китобидан намуналар, «Қўшиқлар», «Лўли романсероси», «Шоир Нью-Йўркда» китобларидан намуналар, «Игнасио Санчес Мехиасга аза» достони ва «Тамарит девони» ҳамда турли шеърларидан намуналар киритилган.

МУНДАРИЖА

Таржимондан .....................................................................5

«ШЕЪРЛАР КИТОБИ»ДАН (1921)

Бир ўзбошимча шиллиққуртнинг саёҳати .................................................................................12

Сант Яго (Содда манзума) .................................................19

Июль куни манзумаси .....................................................23

Олмос ...................................................................................27

Уйқу ......................................................................................29

Сокин хиёбон манзумаси ................................................30

Қуёш ботиб кетди .............................................................33

(Бир дилларки, диллар) .................................................34

Қари калтакесак .................................................................35

Бузилган томоша ...............................................................38

Пинҳоний манзума ...........................................................39

Денгиз суви манзумаси ....................................................41

Оғочлар ................................................................................42

Тунги шамол ......................................................................43

КАНТЕ ХОНДО ДОСТОНИ (1921)

Уч дарё манзумаси ............................................................46

Лўли сигирийяси достони:

Манзара ...............................................................................48

Гитара ...................................................................................49

Фарёд ....................................................................................50

Жимлик ...............................................................................51

Сигирийя юриши .............................................................52

Ундан кейин ........................................................................53

Кейин эса ............................................................................54

Солеа достони:

(Ҳадсиз) ............................................................................... 55

Қишлоқ ................................................................................ 56

Ханжар ................................................................................. 57

Чорраҳа ............................................................................... 58

Ай! ........................................................................................ 59

Кутилмаган ҳодиса ........................................................... 60

Солеа .................................................................................... 61

Ғор ......................................................................................... 62

Висол .................................................................................... 63

Тонг ....................................................................................... 64

Саэта достони:

Ёйандозлар ......................................................................... 65

Тун ......................................................................................... 66

Севилла ................................................................................ 67

Маросим .............................................................................. 68

Намойиш ............................................................................ 69

Саэта ..................................................................................... 70

Манзар ................................................................................. 71

Тонг ....................................................................................... 72

Петенера суроби:

Қўнғироқ (Нақарот) ......................................................... 73

Йўл ........................................................................................ 74

Олти тор .............................................................................. 75

Рақс (Петенера боғида) ...................................................... 76

Петенера ўлими................................................................. 77

Фаллсета .............................................................................. 78

De profundis ........................................................................ 79

Дафн маросими ................................................................. 80

Икки қиз:

Лола ...................................................................................... 81

Ампаро ................................................................................ 82

Фламенко безаклари:

Силверио Франконетти суврати .................................... 83

Хуан Брева ..........................................................................84

Кантанте майхонаси ........................................................85

Сўнгги илтижо ..................................................................86

Афсун ..................................................................................87

Memento ..............................................................................88

Уч шаҳар:

Малагеня ............................................................................89

Қурдоба маҳалласи (Оддий кўриниш) .........................90

Ўйин ....................................................................................91

Олти каприччо:

Гитара фоли ......................................................................92

Шам .....................................................................................93

Кротало ...............................................................................94

Чумбера куманжири .......................................................95

Агава ....................................................................................96

Хоч .......................................................................................97

Жандармерия сарҳанги қатнашган саҳна

(Байроқхона) .......................................................................98

Калтакланган лўли айтган қўшиқ ................................104

Амарго билан гурунг (Дашт) .......................................105

Амаргонинг энаси айтган қўшиқ .................................118

БИРИНЧИ ҚЎШИҚЛАР (1922)

Ўрамалар:

Ўрама...................................................................................120

Сўнгги қўшиқ ....................................................................121

Тўлиной ..............................................................................122

Тўрт сариқ манзума:

I ............................................................................................123

II ............................................................................................123

III ..........................................................................................124

IV ..........................................................................................125

Палимпсестлар:

I. Шаҳар.............................................................................. 126

II. Йўлак ............................................................................. 127

III. Биринчи саҳифа ........................................................ 128

Соат ..................................................................................... 129

Асира .................................................................................. 130

ҚЎШИҚЛАР (1921–1924)

Назариялар:

Етти расида қўшиғи (Камалак назарияси) ................. 132

Умумий манзара ............................................................. 133

Ҳамманинг қўшиғи ......................................................... 134

(Қўшиқ ёғду бўлмоқчийди) ......................................... 135

От ўйини ........................................................................... 136

Тарози ................................................................................ 138

Қайтарма ........................................................................... 139

Овчи .................................................................................... 140

Моҳият ............................................................................... 141

(Асад ойи) ........................................................................ 142

Масхаравоз ........................................................................ 143

Кесилган уч оғоч .............................................................. 144

Деразадан кўринган манзаралар:

I ........................................................................................... 145

II ........................................................................................... 146

III ......................................................................................... 147

IV ......................................................................................... 148

Болаларга аталган қўшиқлар:

Оврупода айтилган Чин қўшиғи ................................ 149

Севилла қўшиқчаси (Норанжзорда) ............................ 150

Чиғаноқ .............................................................................. 151

(Калтакесак инграйди) .................................................. 152

Манзара ............................................................................. 153

Тентак қўшиқ ................................................................... 154

Андалус қўшиқлари:

Сувори қўшиғи (1860) ....................................................155

Сайрона Аделина .............................................................157

(Чанг босган маймунжон) .............................................158

(Қизим кетди санамоқ учун) ........................................159

Оқшом ................................................................................160

Сувори қўшиғи .................................................................161

Бу рост .................................................................................162

(Оғоч-ей, оғоч) ..................................................................163

Сояли уч суврат

I. Верлен ..............................................................................164

Вакх ......................................................................................164

II. Хуан Рамон Хименес ...................................................166

Зуҳро ...................................................................................166

III. Дебюсси ........................................................................168

Наргис .................................................................................168

Ўйинлар:

Ирена Гарсиага (Оқсочга) ...............................................170

Қиз боланинг қулоғига ...................................................171

(Одамлар кетар маҳзун) ................................................172

Қўшиқ оғочи .....................................................................173

(Норанж ва турунж) .......................................................174

Гунглар кўчасида ..............................................................175

Ой қўшиқлари:

Ой чиққанда ......................................................................176

Туннинг икки ойи ............................................................177

I .............................................................................................177

II ............................................................................................177

Тонгда ўлган ......................................................................178

Биринчи йил .....................................................................179

Иккинчи йил .....................................................................179

Гул ........................................................................................180

Чивиқли Эрот:

Лусия Мартинес ...............................................................181

Серенада .............................................................................182

Дунёнинг нарёғида:

Саҳна ...................................................................................183

Лоҳаслик ва тун.................................................................184

Гунг бола .............................................................................185

Никоҳ ..................................................................................186

Видо .....................................................................................187

Қасди жон ..........................................................................188

Муҳаббат:

Илк истак қўшиғи ............................................................189

Кичкина мадригал ...........................................................190

Акс садо ..............................................................................191

Роҳатнома...........................................................................192

Ғарнота ва 1850 ..................................................................193

Муқаддима .........................................................................194

(Яшил осмон тубида) .....................................................195

Сонет ...................................................................................196

Хулоса қўшиқлари:

Бошқача оҳангда ...............................................................197

Ноябрь ва апрель ҳақида қўшиқ ..................................198

(Сув, қаерга борасан?) .....................................................199

Сохта кўзгу .........................................................................200

Март боғи ...........................................................................201

Соҳилдаги икки денгизчи ..............................................202

I .............................................................................................202

II ............................................................................................202

Қуриган норанж қўшиғи ...............................................203

Кетаётган кун ҳақида қўшиқ .........................................204

ЛЎЛИ РОМАНСЕРОСИ (1924–1927)

Ой ҳақида романс ............................................................206

Пресиоса ва шамол ..........................................................208

Дасарра ...............................................................................211

Телвакезик романси ....................................................... 213

Лўли роҳиба ..................................................................... 216

Ғар ....................................................................................... 218

Қора қайғу ҳақида романс ............................................ 220

Сан-Микоил (Ғарнота) .................................................. 222

Сан-Рафоил (Қурдоба) .................................................... 224

Сан-Жаброил (Севилла) ................................................. 226

Севилла йўлида Антонито эл Камборонинг

ҳибс қилиниши ............................................................... 229

Антонито эл Камборо ўлими ...................................... 231

Ишқдан ўлган ўсмир ...................................................... 233

Ўлимга маҳкум ҳақида романс .................................... 235

Испан жандармлари ҳақида романс .......................... 237

Уч тарихий романс:

Авлиё Олия азоби

I. Мерида манзараси ....................................................... 241

II. Қатл ................................................................................ 242

III. Жаҳаннам ва ҳамду сано .......................................... 243

Дон Педро ва унинг оти ҳақида уйдирма ................. 244

Фамар ва Амнон .............................................................. 247

ШОИР НЬЮ-ЙЎРКДА (1929–1930)

Колумбия дорулфунунида кечган ёлғизлик

ҳақида шеърлар:

Сайрдан қайтиш ............................................................. 252

Интермедия ...................................................................... 253

Негрлар:

Уйғунлик ва негрлар жаннати ..................................... 254

Харлем қироли ................................................................ 256

Ташландиқ жоме (Буюк уруш ҳақида

манзума) ............................................................................. 261

Кўчалар ва тушлар:

Рақси марг ......................................................................... 263

Ўқчиган оломон манзараси .......................................... 267

Гудзонда ҳайит ................................................................. 269

Уйқусиз шаҳар (Бруклин кўпригининг тунги

тасвири) ............................................................................. 271

Нью-Йўркнинг хира манзараси .................................. 273

Тонг ..................................................................................... 275

Эдем Милс кўли шеърлари:

Эдем кўлининг аксланган шеъри ................................ 276

Тирик осмон .................................................................... 278

Фермер уйида:

Кичкина Стэнтон ............................................................ 280

Сигир .................................................................................. 283

Қудуққа чўккан қиз (Ғарнота ва Ньюбург) ................ 284

Ўлимга муқаддима:

Туганмас достонча........................................................... 286

Бўшлиқ тасвири .............................................................. 287

Замин ва ой ....................................................................... 289

Вайрона .............................................................................. 291

Ой ва ҳашаротлар манзараси ...................................... 293

Нью-Йўркка қайтиш:

Нью-Йўрк (Айбнома) ..................................................... 296

Икки қасида:

Римга қасида (Крайслер-Бильдинг

минорасидаги бақириқ) ................................................... 299

Уўлт Уитменга қасида .................................................... 302

Нью-Йўркдан қочиш:

Кичик Вена валси ............................................................ 307

Шоирнинг Гаванага келиши:

Кубалик негрлар туши ...................................................309

ИГНАСИО САНЧЕС МЕХИАСГА АЗА (1935)

I. Буқа ҳамласи ва ўлим ..................................................312

II. Тўкилган қон .................................................................314

III. Мавжуд жасад .............................................................318

IV. Йўқ жон ........................................................................320

ТАМАРИТ ДЕВОНИ (1936)

Ғазаллар:

I. Кутилмаган ишқ ҳақида ғазал ...................................322

II. Даҳшатли тимсол ҳақида ғазал ...............................323

III. Умидсиз ишқ ҳақида ғазал ......................................324

IV. Ботиний ишқ ҳақида ғазал ......................................325

V. Ўлик бола ҳақида ғазал ..............................................326

VI. Аччиқ илдиз ҳақида ғазал .......................................327

VII. Ишқ ёди ҳақида ғазал ..............................................328

VIII. Қора ўлим ҳақида ғазал .........................................330

IX. Ажойиб ишқ ҳақида ғазал .......................................331

X. Қутулиш ҳақида ғазал ................................................332

XI. Юз йиллик ишқ ҳақида ғазал .................................333

XII. Эрталабки бозор ҳақида ғазал ..............................334

Қасидалар:

I. Сув яралаган болага қасида .......................................335

II. Йиғига қасида...............................................................336

III. Шохларга қасида ........................................................337

IV. Чалқанча ётган аёлга қасида....................................338

V. Очиқ ҳаводаги уйқуга қасида ...................................339

VI. Эришиб бўлмайдиган қўлга қасида......................340

VII. Атиргулга қасида ......................................................341

VIII. Тилло қизга қасида ................................................. 343

IX. Қора каптарларга қасида ......................................... 344

ТУРЛИ ШЕЪРЛАР

Қорача қизлар боғи:

Турунжзор ......................................................................... 346

Ҳар қўшиқда ...................................................................... 347

Кўприк ................................................................................ 348

Умидсиз қўшиқ ................................................................ 349

(Терак ва минора) ............................................................ 350

Қўшиқ ................................................................................. 351

Сонет ................................................................................... 352

Шоир севгилисидан мактуб ёзишни

сўрайди ............................................................................... 353

Қора ойлар......................................................................... 354

Сокин сувлар ..................................................................... 355

Видолашув ......................................................................... 356

Изоҳлар* ................................................................................ 357